FELSEFE

 Dilimizde telif veya çeviri eser olarak felsefe hakkında giriş mahiyetinde bilgi veren kitap sayısı sınırlıdır. Öte yandan bu yönde yazılmış eserlerin, sahip oldukları önemli meziyetler yanında, yazarlarının mensup oldukları felsefe akımlarının bakış açısını gereğinden fazla yansıtmaları, felsefenin aynı ölçüde değer taşıyan disiplinlerinden bazılarını diğerlerinin aleyhine ihmal etmeleri gibi bazı kusurları bulunmaktadır.

Üniversitelerin felsefe bölümlerinde okuyan veya bu bölümlerden ders alan öğrenciler ve felsefeyle şu veya bu nedenle ilgilenen, felsefe hakkında bilgi sahibi olmak isteyen okurlara yönelik olarak hazırlanan bu kitapta ise bu tür eksiklikleri ortadan kaldırmak isteyen bir bakış açısı izlenmeye çalışılmıştır.

Felsefenin ne olduğu, felsefi bilginin özellikleri, felsefenin işlevi, felsefe ile benzeri diğer temel kültürel-entelektüel etkinlik alanları (bilim, sanat, din) arasındaki ilişkiler hakkında genel ve temel bir bilgi kazandırmak; felsefenin belli başlı disiplinleri ve yine belli başlı problemler, kavramlar, kuramlar ve felsefi akımlar hakkında bilgi vermek; nihayet bütün bunları yaparken felsefenin daima şüpheci ve eleştirici bir özellik taşıyan ruhunu açığa çıkartmak amacıyla ortaya atılan her tez, getirilen her öneri, geliştirilen her kurama yöneltilmiş olan itiraz, eleştiri ve karşı çıkışları göstermek ve böylece okuyucuda felsefenin ruhunu doğru bir şekilde kavramak yönünde sağlam bir anlayış oluşturmak hedeflenmiştir.

Hukuk felsefesi ve tarih felsefesini içeren iki yeni bölümle genişleyen yeni edisyonla beraber Felsefeye Giriş, uzun yıllardır olageldiği gibi alanındaki en temel başvuru kaynağı olma özelliğini pekiştirmiştir. 

 "Felsefe nedir?" sorusunun cevabı bu kitapta.

Dünyanın hayal ettiğiniz gibi olup olmadığını merak ettiyseniz, bu kitap tam size göre. Felsefeye Giriş aşağıdaki ve benzeri sorulara yanıt aramaktadır:

Tanrı'nın var olduğunu ispatlayabilir misiniz?
Doğru ile yanlışı nasıl ayırt ederiz?
Her şeyin bir nedeni var mı?
Konuşma özgürlüğünün sınırları nedir?
Eşitlik nasıl sağlanır?
Özgürlük nedir?
Bizim dışımızda gerçek bir dünya var mı?
Bilimin nasıl çalıştığını biliyor musunuz?
Zihniniz bedeninizden farklı mıdır?

 Felsefe Okuma Rehberi: Hem felsefeye giriş dersi alanlar hem de almayanlar için mükemmel bir başlangıç kitabı 

 Bu, felsefe okurken ihtiyaç duyulan beceriler için özlü ve kolay bir elkitabıdır ve konuyla ilk kez ilgilenen ya da kendisini geliştirmeye çalışan herkesi hedeflemektedir.
Felsefenin Kısa Tarihi, Felsefeye Giriş ve Klasiklerle Felsefe'nin yazarı Nigel Warburton, öğrencilerden beklenenleri açıklayıp, çalışma zamanlarını verimli bir biçimde kullanmalarına ve notlarını iyileştirmelerine yardım edecek stratejiler sunuyor:
Felsefe okumak - tarihsel ve çağdaş eserlere hem göz gezdirme hem de derinlemesine çözümleme, kullanılan terminolojiyi ve örnekleri anlama;
Felsefeyi dinlemek - resmi dersler ve gayri resmi öğrenme, kullanılan argümanları anlama, not tutma;
Felsefe tartışmak - tartışma ve araştırma, soru sorma, özlü ve anlaşılabilir bir biçimde iletişim kurma;
Felsefe yazmak - denemeler ve başka yazılar planlama ve araştırma, özgün örnekler bulma, intihalden kaçınma. 

Felsefe gerçekliğin doğası ve nasıl yaşamalıyız sorularıyla başlar. Felsefenin Kısa Tarihi, görünüş ve gerçek, benliğin doğası, tanrının varlığı ve hem birey hem de toplumun bir üyesi olarak nasıl yaşamamız gerektiği gibi felsefenin ana temalarına odaklanıyor. 2000 yıllık Batı felsefesini Sokrates'ten hayvan hakları hareketine kadar ana hatlarıyla sunuyor. Warburton çoğumuzun gözünü korkutan ve anlaşılmaz bulduğu felsefeyi herkesin anlayabileceği ve günlük hayatında kullanabileceği bir konu haline getiriyor.
Batı felsefesinin büyük düşünürlerini kronolojik sırayla tanıyacağınız, zevkle okunacak mükemmel bir giriş kitabı.

Batının düşünce tarihiyle ilgilenmek isteyenler için en uygun başlangıç noktası. Publishers Weekly

Felsefe öğrenmek isteyenler için paha biçilmez bir klasik. Felsefenin sanıldığı kadar karışık ve zor olmadığını, tam tersine güzel bir zihin alıştırması olduğunu kanıtlıyor. Oxford Times

Batı felsefesi tarihinde bir gezinti, öğretici ve eğlenceli.

 İnsanlığın düşün tarihinin köklerinden günümüz felsefesinin temel taşlarına dek uzanan çok yönlü ve çok renkli bir kitap. Tek bir felsefi dizgenin bağlayıcılığından olduğu kadar, salt kuramsal kitapların çizdiği sınırlardan da bağımsız bir çalışma. Resimler, illüstrasyonlar ve çizimlerle bezeli bir düşünce serüveni. Magee, bu kitabında, tarihöncesi düşünürlerin çalışma ve yaşam disiplinlerinden modern çağın teknolojik belirlenimlerine kadar, özellikli ve kapsayıcı bir bakışla felsefenin ve filozofların az bilinen yönlerine de eğiliyor. Felsefeyle her zaman özdeşleştirilen akademik ölçütlerin ötesinde farklı bir yaklaşım ve insan aklının gizemli serüvenini merak eden herkes için binlerce yıllık bir tarihin kısa ama derinlikli öyküsü. 

Varoluşçu psikoterapi ve felsefeyle hayata dair 40 mesele.

Bu dünyada kendimizden başka evimiz yok. Hatta Heidegger'e ve Sartre'a göre hiç evimiz yok; lakin kendilik dediğimiz de sürekli değişen, dönüşen ve çelişkili bir olgu olarak pek güvenli bir liman değildir. Ancak bu dünyada daha canlı hissetmek istiyorsak, hayatlarımızı daha dolu dolu, doygun yaşamak istiyorsak, elimizden gelen tek bir şey var; kendimizi ve içinde yaşadığımız dünyayı yakından tanımak. Kendimize sorular sormanın, merakla bakmanın ve hazır cevaplara yerleşmemenin bize getireceği en büyük hediye, kendimizi ve içinde yaşadığımız dünyayı daha yakından tanımak olacaktır. Bunu başarabildiğimiz ölçüde hayatta akışı yakalamak ve canlı hissetmek mümkün olur. Bu konuda Sokrates'çiyim. Gerçekten de incelenmeyen hayat yaşamaya değmez hale gelir.

Bu kitapta size kesin çözümler, formüller veya izlenecek yollar vaat etmiyorum. Hatta herhangi bir şey vaat etmiyorum. Yazdıklarımı harfiyen uygularsanız hayat müthiş kolay olacak, her anınız mutluluk dolacak demeyi isterdim ama bu sizi kandırmaktan başka bir işe yaramazdı. Sadece bir önerim var, o da daha uyanık yaşadığınızda ulaşacağınız çok çekici, reddetmesi zor, dayanılmaz bir hafiflik. Kendin olmanın o şahane ve dayanılmaz hafifliği. Ama uyarmadan edemeyeceğim, bu hafiflik özgürleştirdiği gibi korkutur da.

 Voltaire (1694-1778): Fransız edebiyatının en önemli yazarlarından olan François-Marie Arouet eserlerinde kullandığı Voltaire mahlasıyla tanınmıştır. Eleştirel zekası ve hiciv ustalığıyla sivrilen yazar, neredeyse bütün edebi türlerde eserler vermiş olmasının yanı sıra döneminin siyasi kurumlarına ve popüler düşünce tarzlarına oklarını yönelttiği Felsefe Sözlüğü ile bu alanda da etkili olmuştur. Fransız İhtilali'nin arifesinde Avrupa medeniyetinin gelişim yönünü etkileyen eserleri çağımızda da baskı ve bağnazlık karşısında yurttaşlık hakları ve özgürlük düşüncesinin başyapıtları yer alır. Cahil Filozof Voltaire'in yetmiş iki yaşında yazdığı, emin oldukları ve hala şüphe duyduklarının bir katalogudur. "Ben kimim?" sorusundan başlayarak çıktığı yolculukta Descartes, Spinoza, Leibniz gibi düşünürlerin tezleriyle yüzleşir, kendinin ve başkalarının cehaletinden geçer ve aklın şafağına ulaşır. Bu küçük ama etkili eser Voltaire'in felsefesinin inancıyla birleştiği noktaya ışık tutması açısından da önem taşır. 

 Stefan Zweig, "Nietzsche: Yaralı Ruhların Şifacısı" adlı biyografisinde sıkıcı ve akademik bir biçimden uzaklaşarak, Nietzsche'nin zaaflarının, alışkanlıklarının, tutkularının ve saplantılarının peşine düşüyor. Nietzsche'nin yapıtlarından ziyade karakterinin derinliklerine inen, bu büyük filozofun varoluş acısını, insanlardan uzaklaşmasını ve mecburi inziva hayatının kuytularının adeta elimizde bir fenerle bizleri dolaştırır.

Hem Zweig hem de Nietzsche okurlarına hitap eden, hiçbir cümlesi boşa sarfedilmemiş, baştan sona yer yer bir roman akıcılığında dopdolu bir kitap çıkmıştır ortaya. 

 Stefan Zweig, Kendileriyle Savaşanlar’da Hölderlin, Kleist ve Nietzsche’nin yaşamöykülerini anlatıyor. Bu üç yazarın yaşamlarının ortak yanı, mizaçlarını belirleyen neredeyse tabiatüstü bir güçle bitmek bilmeyen bir iç mücadeleyi sürdürmeleridir. İçlerindeki bu güç, yaşamlarının birer tragedya olarak sürüp, öyle sona ermesine neden olmuştur. Yazar, Hölderlin, Kleist ve Nietzsche’nin yaşamöykülerini çağdaşları Goethe’nin hayatından kesitlerle birlikte ele almıştır. Goethe’nin karşı kutbu oluşturan hayatı algılayışı, biçimleyişi ve hayatla yaratıcılık arasında kurduğu bağ, sergilenen yaşamların farklılıklarını daha belirgin hale getirmektedir. Zweig, Kendileriyle Savaşanlar’da yaratıcılık serüveni, anlaşılma sorunu ve sanatçının çevresine karşı tutumunu gerçeğe bağlılıktan ayrılmadan, derin bir duyarlılıkla işlemiştir. Stefan Zweig 20 Ekim 1881'de Viyana'da doğdu. 1920-1928 yılları arasında yazdığı Üç Büyük Usta, Kendi Hayatının Şiirini Yazanlar, Kendileriyle Savaşanlar büyük ses getirdi. Hayatı boyunca her tür resmi ödülü reddeden Zweig 1940 yılında bir konferans için Güney Amerika'ya gitti ve hayatını orada sürdürdü. Zweig, 23 Şubat 1942 yılında ikinci eşi Elisabeth Charlotte ile birlikte, yarattığı birçok roman kahramını gibi savaşın neden olduğu derin ir umutsuzluk duygusuyla ölümü seçti. 

 Bedenine vurulan kölelik zincirlerinden özgür düşünceleriyle kurtulmuş bir filozof. Epiktetos, tahminen MS. 55 yılında Frigya'da köle olarak dünyaya geldi. Gençlik yıllarını, 5. Roma İmparatoru Nero tarafından azat edilmiş, zenginliği ve gaddarlığıyla ün salmış Epaphroditos'un kölesi olarak geçirdi. Köleyken bile zihnini felsefi sorular kurcalıyordu. Aynı dönemde Stoacı Filozof Musonius Rufus'tan ders aldı.

Özgürlüğüne kavuşmasının ardından kendini felsefeye adamışken 11. Roma İmparatoru Domitianus tarafından Roma'dan sürgün edildi ve gittiği Nikopolis'te ünlü bir felsefe okulu kurdu. Yaşamı boyunca ahlak, irade, özgürlük gibi konular üzerine yoğunlaştı, ancak geride hiçbir yazılı not bırakmadı. Epiktetos'un görüşleri, Nikopolis'teki öğrencilerinden Arrianus'un derslerde tuttuğu notlar sayesinde günümüze kadar ulaştı. Dört Cilt, El Kitabı ve Fragmanlar'dan oluşan Düşünceler ve Konuşmalar Tanrı'nın kutsal ışığında akıl, mantık ve vicdanının sesini dinleyen özgür insanı arıyor

La Boetie'nin tahminen 1550'de yazdığı ve 1579'da gizlice basılan Gönüllü Kulluk Üzerine Söylev, çoğunluğun tek bir kişiye boyun eğmesinin nasıl mümkün olduğunu ve insanların gönüllü kulluktan nasıl kurtulabileceğini anlatırken devlet ve iktidar ilişkilerine de yeni yaklaşımlar getiriyor. İktidarın tahakkümüne biat eden insanlar üzerinden devletin, dolayısıyla da itaat ve iktidar ilişkilerinin sorgulandığı bu kitabı, La Boetie henüz 22 yaşında bir üniversite öğrencisiyken yazdı.

On altıncı yüzyılda yazılan, devlet egemenliği ve iktidarın meşruluğunu irdeleyen bu eser, on dokuzuncu yüzyıl toplumsal hareketlerine yön vermekle kalmayıp Tolstoy gibi dönemin anarşist düşünürlerini de etkiledi. La Boetie'nin kısacık hayatına sığan bu kısa metinde, iktidar ilişkilerinin nasıl sürdürüldüğünü ve bu tahakküm karşısında direniş ve sivil itaatsizlik teorilerinin nasıl hayata geçirilebileceğini görüyoruz.

Değil mi ki düşlediğimiz cumhuriyet hiçbir yerde bulunamıyor, o zaman otium yani inziva bizim için bir zorunluluktur. Ne hiçbir şey yapmamak, ne de haşa hayattan vazgeçmek. Gönüllü bir istirahat sadece, düşünerek eyleyebileceğimiz bir iç sürgün.

Seneca işsizliğe özendiriyor bizleri.

"Bütün devletleri tek tek gözden geçirsem, bilge kişiye tahammül edebilecek veya bilge kişinin tahammül edebileceği bir tane bile bulamazdım."